Page 120 - Gastronomi Turkey By Rafine

Türk İmparatorluğu - John Speed (1626)
Haber

da Baharat Yolu’nun Akdeniz, Basra ve
Kızıldeniz sahalarında hâkim konuma
gelebilmek için büyük bir gayret sarf
etmişti.

Haçlı Seferleri’nden sonra Avrupa’da
başlayan yoğun bilimsel çalışmalar,
İstanbul’un fethiyle daha da hızlanmış,
özellikle de denizcilik ve haritacılık
alanlarında kaydedilen gelişmeler
hayret verici bir hâl almıştı. Bu
gelişmeleri takiben coğrafi keşifler
devrinin başlamasını kaçınılmaz hâle
getirmişti. Nitekim çok geçemeden,
Portekizli denizci Vasco da Gama’nın
Afrika’nın batı kıyılarını takiben Ümit
Burnu aşması ve 1498 senesinde Osmanlı Sarayı’nda baharat olarak oluşturulan deftere göre
Hindistan’a ulaşması, sadece Avrupa alımları gerçekleştirirlerdi . Ancak
2
değil Akdeniz tarihinde de baharatlar Osmanlı Sarayı için alınan bütün olağanüstü durumlarda verilecek bir
için yepyeni bir sayfanın açılmasını bu baharatlar Hâssa Miskcibaşısı ziyafet için günlük alımlar da olurdu.
beraberinde getirdi. Böylece tarafından tedarik edilirdi. Yahudi Meselâ Sadrazam Yusuf Ziya Paşa
1
Hindistan’dan Avrupa’ya kadar uzanan tebaa arasından seçilen miskcibaşılar 1802 senesinde Napolyon’a karşı
geniş bir sahada “Baharat Yolu Padişah, Harem, Enderun ve sair girişilen Mısır seferinden dönüşünde
Savaşları” da başlamış oldu. için lâzım gelen baharatları aylık
Üsküdar’da verilen ziyafet için
16 kalem daha baharat alındığı
görülmektedir . Bu durum pekâlâ
3
elçi kabulleri için de geçerli idi.
Dîvân-ı Hümâyûn ve sair mahallerde
verilecek ziyafetler ilave masraf
4
demekti . O nedenle aylık alınan
baharat masrafları da diğer pek çok
5
şey gibi değişkenlik gösterirdi . Alınan
baharatların masrafları İstanbul Duhan
Gümrüğü gelirlerinden karşılanırdı .
6
Padişah için alınan baharatlar
Peşkirbaşı’na teslim edilir ve Kilâr-ı
Hümâyûn’da muhafaza edilirlerdi .
7

1 BOA, D.BŞM.d., nr. 3359; C.SM., nr. 34/1701, 140/7037
2 BOA, S.SM., nr. 6/288, 45/2285, 161/8064, 163/8179;
AE.SSLM.III, nr. 6/261
3 BOA, C.SM., nr. 140/7037
4 BOA, C.SM., nr. 166/8317
5 BOA, C.SM., nr. 170/8550, 58/2937
6 BOA, AE.SSLM.III, nr. 102/6192; D.BŞM.d., nr. 5067
7 BOA, D.BŞM.d., nr. 4635; D.BŞM.MTE.d., nr. 11459; C.SM.,
nr. 180/9011, 64/3248

120 | Haziran-Temmuz 2023 | gastronomiturkey.com

118-123 çağrı başkurt.indd 120 13.06.2023 10:19