Page 119 - Gastronomi Turkey By Rafine
P. 119

Haber








                                                                                           da geri bekledikleri zenginliklere
                                                                                           kavuşamadan tükenmiş bir hâlde geri
                                                                                           dönmeye mecbur oldular. Doğu’daki
                                                                                           bu çözülme Türkler tarafından kısa
                                                                                           sürede onarılırken, Batı dünyası içinde
                                                                                           bulunduğu mecburiyetleri göz önüne
                                                                                           alarak yanlarında götürdükleri kıymetli
                                                                                           yazmalarla yeni bir dünya inşa etmek
                                                                                           gayretine giriştiler. Çünkü baharat
                                                                                           sadece Avrupa’ya değil tüm dünyaya
                                                                                           iki yoldan yayılırdı: Birisi Endonezya’nın
                                                                                           doğusundan başlayıp, Sri Lanka’dan
                                                                                           ve Hindistan’ın güneyinden geçerek
                                                                                           Arap Yarımadası’nın doğu ve batı
                                                                                           sahillerine, diğeri ise Filipinler yoluyla
                                                                                           Çin’e ve daha da kuzeye ulaşırdı.
                                                                                           İlk yolun kesintisiz işlemesi Akdeniz
                                                                                           dünyasının baharat ihtiyacı için bir
                                                                                           zorunluluktu. Dolayısıyla baharat
                 süreç başlamıştı. Bu süreç içinde    yere, Orta Asya’ya göndermek ise     ticaret güzergâhının limanları, kimlerin
                 Doğu’yu Büyük Roma’nın mirasçısı     de hakikat bambaşkaydı. Batı’dan     hâkimiyet sahasında ise o devletler
                 olan Bizans İmparatorluğu temsil     yardım isteyecek kadar zayıflamış olan   önemli bir gücü de kontrol ederlerdi.
                 etmişti. Fakat Türklerin Ön Asya’da   Bizans’ın topraklarını ve erişebildikleri   Çünkü insanlar için baharat sadece
                 sahneye çıkmasıyla yaşanan           Doğu’nun zenginliklerini paylaşmaktı.   kokuları sebebiyle değil şifa verici ve
                 değişikliklerle Anadolu’nun ve       İşte bu seferler ile sadece Binbir Gece   koruyucu özellikleriyle de kendisine
                 Mısır’a kadar tüm Ortadoğu’nun       Masalları’nın büyüleyici hikâyeleri   muhtaç olunan tehlikeli bir tattı.
                 el değiştirmesi yeni problemler      değil Doğu’nun kokusu da tüm         Akdeniz çevresinde kurulmuş olan
                 getirmiştir. Bunu takiben Avrupalı   zenginliklerle birlikte doğrudan Batı’ya   medeniyetler için Baharat Yolu’nun
                 devletlerin esas olarak 1204         taşınmaya başladı.                   hâkimiyetini ele geçirmek hayati bir
                 senesinde İstanbul’un Latinler                                            önem taşırdı. Hâkim olunacak limanlar
                 tarafından işgaline kadar 4 büyük    Haçlı Seferleri ile Ön Asya’da değişen   beraberinde büyük vergilerinde
                 sefer hâlinde düzenledikleri ve      güç dengesi kısa süre sonra Türkler   hazineye girmesini sağlardı. Üstelik
                 tarihte Haçlı Seferleri diye yer bulan   tarafından yeniden lehte bir hâle   dünya üzerindeki nüfusun giderek
                 büyük bir harekâta girişilmiştir. Bu   konuldu. Doğu’nun büyülü dünyaya   arttığı düşünüldüğünde bu bağımlılık
                 harekâtın görünür sebebi Bizans      ayak basan asiller ve asilzâdeler    hâkim devletler için sürekli yükselen
                 İmparatorluğu’nun yardım çağrısına   ve dahi en meşhur şövalyeler bu      ve kazandıran bir borsadan farksızdı.
                 cevap vererek Türkleri geldikleri    rüyanın içinde ya öldüler yahut      Bu sebeple Osmanlı İmparatorluğu



 A. Çağrı Başkurt |Saray ve Kültür Tarihçisi                                                   Baharatın Avrupa’da cevahirlere
                                                                                               eş değer olduğu zamanlarda
                                                                                               Türkler dilediklerince baharat
                                                                                               tüketebilmekteydiler.
                                                                                               Yemeklerini dilediklerince ve
                                                                                               kolayca lezzetlendirebiliyorlardı.
















                                                                                        gastronomiturkey.com  |  Haziran-Temmuz 2023  |  119


          118-123 çağrı başkurt.indd   119                                                                                13.06.2023   10:19
   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124