Page 117 - Gastronomi Turkey By Rafine
P. 117

HABER | Hitit Mutfağı








                 yarım avuç otuz iki adet mulati      AG), incir (GIŠ PEŠ) ve yağ (İ) gibi katkı
                 ekmeği, bir tarna-ölçüsünde sekiz    maddelerinin katıldığı, metinlerde
                 adet alelade tuz dökülmemiş          geçen ifadelere dayanarak
                 mulati ekmegi, bir avuç alelade tuz   belirtilebilir. Bayramlarla ilgili
                 dökülmemiş bulgur ifadesi geçmekte,   metinlerde de adı geçen bu ekmeğin
                 ayrıca kraliyet ölü ritüellerinde görülen   Ay ve Gök Gürültüsü Bayramı
                 mulati- ekmeğini nemli tam buğday    metninde mızrakla gösterilen ve
                 unundan, arpa ezmesinden, tatlı ve   Pala şehri kapısıyla ilişkili olan NINDA.
                 tuzsuz da yapıldığı anlaşılmaktadır.   GUR, RA’nın küçük (TUR), büyük (GAL)
                 Metinlerden anlaşıldığı kadarıyla bu   ve uzun (GÍD.DA) gibi bazı ölçü ve
                 ekmek, tuzlu veya tuz kullanılmadan   şekillerde yapıldığı anlaşılmakta; geniş,
                 tatlı olarak yapılıp içine maya      parlak, ağır gibi yan ürünleri olduğu
                 katılmadan da üretilmiş olması       görülmekte; ayrıca siyah, beyaz, tatlı
                 olasılığı bulunduğu için, burada her   ve ekşi gibi çeşitlerinin olduğu yine
                 iki ekmek çeşidi de denenmiş ve      metinlere dayanarak belirtilmektedir.
                 reçeteler oluşturulmuştur.           Bu bilgiler ışığında oluşturulan
                                                      reçetelerdeki malzeme çeşitleri ve
                 NINDA.GUR,.RA                        miktarları yemek pişirme teknikleri ve
                 (Kurbanlık kalın ekmek/              uygulamalarına göre düzenlenmiş
                 somun)                               olup ortak bir şekil verilmiştir.

                 Koruyucu tanrılar için düzenlenmiş bir   NINDA.GUR,.RA
                 ritüel metninde “[Sonrad]an Tanrı için   (Peynirli ve incirli)
                 üç adet kurbanlık kalın ekmeği böler”
                 ifadesi geçmektedir. NINDA.GUR.      Tanrıça Uisuri įanza›nın nehre
                 RA’nın kızılca buğday (ZÍZ) ve arpa (ŠE)   götürülüp kil sabunla yıkanması ritüeli   Bir ritüel metninde “İnce
                 unu ile birlikte nemli un (ZÍ.DA.DURU)  kutlamalarında, buğday unundan         ekmeği, şarap dolu testiyi,
                 dan imal edildiği; içine de arpa     yapılmış bir avuç kurbanlık kalın         güzel kokulu ince yağı ve
                 ezmesi (BA.BA.ZA), peynir (GA.KIN.   ekmek, küçük peynirden ve incirden        kırmızı yünü sunar...” ifadesi
                                                                                                geçer. Bu ekmek çeşidi
                                                      yapılmış kurbanlık kalın ekmekler         günümüzde Anadolu’nun pek
                                                      bölünerek, tanrıçaya: «Sen güçlü          çok yöresinde, özellikle kırsal
                                                      Tanrıça, ye!» şeklinde seslenilmektedir.   kesimde sac üzerinde pişirilen
                                                      Bu ve benzeri metinlerden yola            yufka ya da lavaş türü ekmek
                                                      çıkılarak buğday ve arpa unundan,         olmalı.
                                                      peynir ve incir katkılı ekmek üretme
                                                      denemeleri yapılmış ve çeşitli tarifler
                                                      geliştirilmiştir.

                                                      NINDA.SIG
                                                      (İnce ekmek, yufka ekmek)

                                                      Bir ritüel metninde “İnce ekmeği,
                                                      şarap dolu testiyi, güzel kokulu ince
                                                      yağı ve kırmızı yünü sunar...” ifadesi
                                                      geçmektedir. Bu ekmek çeşidi
                                                      günümüzde Anadolu’nun pek çok
                                                      yöresinde, özellikle kırsal kesimde
                                                      sac üzerinde pişirilen yufka ya da
                                                      lavaş türü ekmek olmalıdır. Hitit
                                                      bayramlarından biri olan AN.TAH.








                                                                                        gastronomiturkey.com  |  Aralık 2023-Ocak 2024  |  117


                                                                                                                          19.12.2023   20:23
          114-119 HITIT EKMEGI.indd   117                                                                                 19.12.2023   20:23
          114-119 HITIT EKMEGI.indd   117
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122